Kaos në telekomunikimin në Kosovë

Qendra Kosovare për Studime të Sigurisë (QKSS) ka publikuar raportin “Përgjimi Ligjor i Telekomunikimeve në Kosovë: Implikimet për Sigurinë”.

Autori i dokumentit, Shpend Kursani, thekson se “kjo është një formë shumë efikase e hetimit të krimit”, por se ka gjasa që të keqpërdoret dhe të cenoj të intimitetit e individit.

Florian Qehaja, drejtor ekzekutiv në QKSS, thekoi se nuk ekzistojnë rregulla të qarta sa i përket bashkëpunimit ndërmjet institucioneve vendore të sigurisë, si dhe në mes të institucioneve vendore dhe atyre ndërkombëtare të sigurisë, gjë që përgjimin e bënë joefikas në hetimin e krimit.

“Institucionet e sigurisë kanë të nënshkruara marrëveshje individuale dhe të pavarura me operatorët e telekomunikacionit në Kosovë. Kjo bënë që çështjet e sigurisë në Kosovë të mbesin në mëshirën e aftësive negociuese të secilit institucion të sigurisë me operatorët në Kosovë”, ka thënë ai.

Dokumenti thekson se inspektimi është i nevojshëm të bëhet si në anën e institucioneve të sigurisë si vendore ashtu edhe ndërkombëtare dhe në anën e operatorëve. Keqpërdorimet janë shumë të mundshme në të dyja anët, prandaj duhet të ekzistojnë mekanizma që do të inspektojnë keqpërdorimet potenciale.

Një shqetësim tjetër që theksohet në dokument është ai i ndërlidhjes (interkonkecionit) ndërkombëtare i linjës fikse me Serbinë. Përderisa përdorimi i kodit ndërkombëtar të linjës fikse (+381) është diskutuar në suaza të analizave ekonomike dhe humbjeve përkatëse ekonomike, ky dokument thekson se kjo ndërlidhje paraqet kërcenim edhe për sigurinë nacionale në Kosovë.

Pëllumb Kallaba, udhëheqës i hulumtimeve në QKSS, thotë se rrezik potencial paraqet edhe moskontrolli i operatorëve ilegalë të Serbisë, ku supozohet se janë rreth 120 mijë përdorues qoftë në veri të Kosovës apo edhe në komunat me shumicë serbe.

“Duhet të merret seriozisht edhe interceptimi i shërbimeve të internetit, pasi që Kosova nuk posedon kod shtetëror të internetit”, ka thënë ai.

Dokumenti paraqet disa rekomandime substanciale, mes tjerash, rekomandon që ligji relevant duhet të përmirësohet në atë mënyrë që të përfshijë predispozitat e detajuara për standardizimin e procedurave të bashkëpunimit ndërmjet të gjitha Institucioneve të Drejtësisë dhe Sigurisë (të autorizuar që të përgjojnë telekomunikimet) dhe të gjithë operatorët e licencuar nga Autoriteti Rregullator i Telekomunikacionit.